Gipsplaten – Soorten, maten en toepassingen

Gipsplaten zijn een essentieel onderdeel van moderne binnenafbouw. Ze bieden een snelle en praktische manier om wanden en plafonds te realiseren die niet alleen strak ogen, maar ook functioneel bijdragen aan brandveiligheid en isolatie. Dankzij hun relatief lage gewicht, goede verwerkbaarheid en veelzijdigheid zijn ze zowel in de woningbouw als in utiliteitsprojecten de norm geworden. Of je nu een zolder afwerkt, een badkamer renoveert of een verlaagd plafond maakt: gipsplaten zijn vrijwel altijd onderdeel van het plan.

In dit uitgebreide artikel lees je alles wat je moet weten over gipsplaten. Je ontdekt welke soorten er zijn, waar je ze voor gebruikt, hoe je ze monteert en afwerkt, wat het kost om ze te laten plaatsen of zelf te monteren én waar je op moet letten in vochtige of brandgevoelige ruimtes.

Soorten gipsplaten: standaard, stucplaten, groene platen

De keuze voor het type gipsplaat hangt sterk af van de ruimte waarin je deze gebruikt. In droge ruimtes, zoals woonkamers of slaapkamers, volstaat een standaard witte gipsplaat. Wil je de wanden direct laten stuken, dan kies je beter voor een stucplaat die speciaal is ontwikkeld om een optimale hechting van het pleisterwerk te garanderen. In badkamers of keukens, waar vocht een rol speelt, gebruik je bij voorkeur groene gipsplaat. Deze platen bevatten een waterafstotend additief waardoor ze minder snel verzadigen met vocht en minder gevoelig zijn voor schimmelvorming.

Om je keuze te vergemakkelijken, zie je hieronder een vergelijkingstabel met de meest voorkomende soorten gipsplaten en hun kenmerken:

Type Gipsplaat	Kleur	Dikte (mm)	Toepassing	Bijzonderheden
Standaard gipsplaat	Wit/grijs	12,5	Binnenmuren, plafonds	Goedkoop en breed inzetbaar
Stucplaat	Lichtgrijs	12,5	Voor direct stucwerk	Optimale hechting voor pleisterwerk
Groene (vochtwerende)	Groen	12,5 / 15	Badkamers, keukens, natte ruimtes	Waterafstotend, schimmelwerend
Brandwerende plaat	Roze/rood	15 / 18	Garages, technische ruimtes	Vertraagt brandverspreiding (brandklasse B)
Geluidswerende plaat	Blauw/grijs	12,5 / 15	Slaapkamers, vergaderruimtes	Verhoogde massa, beter tegen geluid

Let op: voor ruimtes waar zowel vocht als brandveiligheid een rol spelen (bijvoorbeeld hotelkamers of appartementen), kun je ook kiezen voor combinaties of speciaal samengestelde platen.

Brandwerende en vochtwerende platen

In ruimtes waar veiligheid of duurzaamheid centraal staat, zoals technische ruimtes, garages of natte ruimtes, gebruik je gipsplaten met speciale eigenschappen. Brandwerende platen, herkenbaar aan een rode kern of kleurmarkering, zijn samengesteld met vezelversterkende materialen zoals glasvezel die bij verhitting hun vorm behouden en langer weerstand bieden tegen vuur. Vochtwerende platen, vaak groen gekleurd, zijn behandeld met hydrofobe middelen die waterabsorptie vertragen en de plaat beschermen tegen schimmel en vervorming.

Wat betekent AK bij gipsplaten?

De afwerking van gipsplaten speelt een grote rol in het eindresultaat. Platen met een afgeschuinde kant – aangeduid als AK – zijn bedoeld om de voegen tussen twee platen onzichtbaar weg te werken. De afgeschuinde rand maakt het mogelijk om voegband en vulmiddel aan te brengen zonder dat dit bol komt te staan. Hierdoor ontstaat na schuren een volledig glad oppervlak dat direct geschilderd of gestuct kan worden.

Plafonds en wanden maken met gipsplaten

Gipsplaten zijn dé oplossing voor het snel en strak afwerken van plafonds en wanden. Ze zijn licht, veelzijdig en eenvoudig te monteren, zowel bij nieuwbouw als renovatie. Of je nu een ruimte wilt isoleren, een plafond wilt verlagen of een scheidingswand wilt plaatsen, met gipsplaten creëer je in korte tijd een professioneel resultaat.

Wanden en voorzetwanden met gipsplaten

Een veelgebruikte manier om een bestaande wand te isoleren of te verbergen is het plaatsen van een voorzetwand met metal stud. Je begint met het plaatsen van horizontale U-profielen op vloer en plafond. Daarna monteer je de verticale C-profielen, waarin je eventueel isolatiemateriaal kunt klemmen. De gipsplaten schroef je vervolgens vast op deze structuur. Na het afwerken van de voegen is je wand klaar om te schilderen of te behangen.

Gipsplaten stucen of gipsplaten afwerken zonder stucen?

Niet elk plafond hoeft gestuct te worden. Stucwerk levert een superstrak resultaat op, maar vraagt ook om meer tijd en geld. In ruimtes met weinig daglicht of waar esthetiek minder belangrijk is, kun je de platen ook zonder stucen afwerken. Door de naden netjes te vullen, licht op te schuren en daarna te schilderen met een matte verf, ontstaat een nette en egale indruk.

Afwerken zonder stucen is vooral geschikt voor plafonds boven ooghoogte, zoals op zolders of in garages, en in projecten met een beperkt budget. Ook bij renovaties of tijdelijke oplossingen is deze aanpak populair. Het is snel, voordelig en met enige precisie is het resultaat alsnog netjes.

Welke schroeven gebruik je voor gipsplaten?

Het is belangrijk om de juiste schroeven te gebruiken bij het monteren van gipsplaten. Schroef je in houten regels, kies dan voor schroeven met een grof draad. Gebruik je metalen profielen, dan heb je juist schroeven met fijn draad nodig. De schroef moet minstens 2,5 keer zo lang zijn als de dikte gipsplaat, zodat deze stevig vastzit. Gebruik altijd schroeven met een trompetkop, zodat de plaat niet beschadigt.

Lengte x breedte en standaardafmetingen

Gipsplaten zijn verkrijgbaar in diverse maten, maar de meest gangbare afmetingen zijn 260 cm lang en 60 of 120 cm breed. In grote projecten wordt vaak gekozen voor bredere platen om sneller te kunnen werken. Voor kleinere ruimtes of renovatie zijn smallere platen handzamer en makkelijker te vervoeren.

Kosten en besparingen bij afbouw met gipsplaten

Bij het afwerken van een ruimte lopen de kosten snel op, maar met slimme keuzes, met name als het gaat om het installeren van de gipsplaten kun je flink besparen. 

Wat kost stucen per m² in 2025?

De bouwmaterialen prijzen kunnen erg verschillen. De vraag “wat kost stucen per m2” krijgen we vaak. De kosten stucen per m2 voor een traditioneel gestuct plafond betaal je al snel €18 tot €25 per m². Overweeg je alternatieven zoals schilderen of dunpleister, dan kun je flink besparen. Spackspuitwerk is voordeliger en ligt tussen de €6 en €12 per vierkante meter. Dunpleister op gipsplaten biedt een mooie middenweg qua kosten en afwerking, en kost gemiddeld €10 tot €16 per vierkante meter.

Verschil tussen plafond stucen en gipsplaten schilderen

Hoewel beide methoden een glad resultaat geven, zit er een duidelijk verschil in tijd, afwerking en kosten. Stucen zorgt voor een perfect egale afwerking en is vooral geschikt voor zichtwerk. Gipsplaten schilderen is goedkoper en sneller, maar vereist een preciezere montage omdat onregelmatigheden sneller opvallen.

Hoe bespaar je door zelf gipsplaten te monteren?

Zelf monteren van gipsplaten is relatief eenvoudig en kan je honderden euro’s besparen op een gemiddelde ruimte. De investering in materiaal is beperkt en met wat geduld en het juiste gereedschap kun je het resultaat bereiken dat niet onderdoet voor professioneel werk. De grootste besparing zit in de arbeidsuren die je zelf levert.

Veelgestelde vragen (FAQ)

Heb je vragen over gipsplaten, afwerking of montage? Je bent niet de enige. In deze FAQ beantwoorden we de meest gestelde vragen, van praktische tips tot technische details – snel, duidelijk en to the point.